ul. Świętojańska 82, tel./fax: 29-742-48-61
Centrum Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w Wyszkowie
Kopernik

Kalendarium CEZiU

Pn Wt Śr Cz Pt So N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Znajdź

Hymn

Współpracujemy

tabliczka uwaga obiekt m 18376

facebook logo

bip logo pomn1 grad

instaling buzka male

instaling logo male

3 maja 1791 roku Sejm Wielki, uchwalił Konstytucję Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była to pierwsza nowoczesna konstytucja w nowożytnej Europie i druga po amerykańskiej na świecie. Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale za to otwierała perspektywy dalszych przekształceń systemu państwowego. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zniesiono także min.: liberum veto, konfederacje i wolną elekcję.

Konstytucja ograniczała nadmierne rozwinięte immunitety prawne i polityczne szlachty. Ograniczała również poważnie prawa szlachty gołoty (nieposiadająca dóbr ziemskich), która stała się w osiemnastym wieku narzędziem nacisku politycznego w rękach magnaterii. W trakcie trwania Sejmu Wielkiego objęto opieką prawą mieszczan i chłopów. W akcie prawnym z 18 kwietnia 1791 „Miasta Nasze Królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej” nadano mieszczaństwu prawo do bezpieczeństwa osobistego (neminem captivabimus nisi iure victum z łac. nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego), prawo do posiadania majątków ziemskich, prawo zajmowania stanowisk oficerskich i stanowisk w administracji państwowej, prawo nabywania szlachectwa.

W akcie tym obejmowano pospólstwo opieką „prawa i administracji rządowej”. Był to pierwszy krok w kierunku zniesienia poddaństwa chłopów i nadania praw wyborczych tej największej, a zarazem najbardziej upośledzonej pod względem prawnym klasie społecznej. By wzmocnić jedność i bezpieczeństwo Rzeczypospolitej, Konstytucja zniosła Unię Polsko-Litewską na rzecz państwa unitarnego. W konsekwencji Konstytucja oraz akt „Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów” kładły kres istniejącej od 1569 r. unii realnej między Koroną Królestwa Polskiego i Wielkim Księstwem Litewskim, tworząc oficjalnie Rzeczpospolitą Polską

Już w dwa dni po uchwaleniu Konstytucji, dzień 3 maja uznano za święto narodowe, które później z powodu niewoli kraju zostało na długi czas zawieszone. W 1792 roku rozpoczęła się bowiem wojna polsko-rosyjska w obronie Konstytucji 3 Maja. Ostatecznie doszło do obalenia Konstytucji i rozbiorów państwa. Święto 3 Maja zostało przywrócone w II Rzeczypospolitej Polskiej w kwietniu 1919 roku.

Zdelegalizowane przez okupantów niemieckich i sowieckich podczas II wojny światowej, zakazane było również w PRL. Od 1990 roku 3 Maja ponownie jest oficjalnym świętem narodowym Polaków. Główni autorzy tekstu Konstytucji 3 to: król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj oraz sekretarz królewski Scipione Piattoli. Według Ignacego Potockiego i Hugo Kołłątaja Konstytucja 3 maja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”.